منابع ترکیبات رایحه - کاستوریوم
عطرها از مواد طبیعی و تصنعی ساخته میگردند. مواد طبیعی میتوانند دارنده منشا گیاهی، حیوانی و معدنی باشند، در حالیکه از مواد تصنعی برای ساخت بوهایی که نمیاقتدار از منابع طبیعی استخراج کرد و یا این که تحت عنوان منابع نو بوی اصلی به کارگیری میگردد. هزاران هزار ماده در ساخت بو به کارگیری میشود که در اینجا به تنی چند از این منابع ترکیبات رایحه اشاره می کنیم.
منابع ترکیبات بو و مواد تشکیل دهنده آن
منابع گیاهی
یکی مطرح ترین منابع تأمین مواد معطر در صنعت بو سازی، گیاهان میباشند. یک گیاه میتواند دارنده بیش تر از یک مادهی معطر و در بخش های متعدد باشد.
منابع ترکیبات رایحه - گل ها و شکوفه ها
گلها و شکوفهها
رایجترین مرجع روغنهای اساسی برای عطرها هستند. مثلا، از گلهایی مانند گل رز، گل یاس، اُسمانتوس (osmanthus)، پلومریا (plumeria)، میموزا (mimos یا این که گل ابریشم)، گل مریم، گل نرگس، کاسی (cassie) که از گیاه آکاسیا فارنسیانا (Acacia farnesiana) استخراج می شود، اَمبرِت (ambrette) که گیاهی معطر در هند میباشد و … استعمال میگردد. از شبدر، زمانیکه جوانههای گل، گشوده نشده، به کارگیری می نمایند، در حالی که گل وانیل را بعد از گردهافشانی و تبدیل شدن به دانه آیتم به کار گیری قرار میدهند.
منابع ترکیبات رایحه - صمغ
رزین (صمغ)
این مواد از عصرهای دیرین برای تولید عطرها آیتم به کارگیری قرار میگرفتهاند. صمغهایی مانند لابدانوم (Labdanum)، صمغ کُندُر، مِرّ (myrrh)، بَلسان پرویی (Balsam of Peru) و صمغ بنزوئین (gum benzoin) در فرمهای طبیعی خویش استعمال می گردند، در حالی که از صمغ کاج و نراد (fir) در عطرهای تصنعی و مصنوعی به فعالیت می روند.
منابع ترکیبات بو - پوسته
پوسته گیاهان
بعضی از روغنهای اساسی از پوستهی گیاهان استخراج می گردند. دارچین و کاسکاریلا (cascarilla) (یا این که گنه گنه عطری که درخت ساکن جزیره ها باهاما و جامائیکا است) از رایجترین پوستههای گزینه به کار گیری در عطرها میباشند. از پوستهی ریشه گیاه ساسافراس (Sassafras) نیز برای روغن آن و یا این که بخش سافرول (safrole) آن (که مایعی روغنی و بیرنگ میباشد)، و در تهیه و تنظیمی عطرهای تصنعی به فعالیت میروند، استعمال می گردد.
منابع ترکیبات رایحه - میوه ها
میوه ها
جذاب میباشد بدانید که میوه ها بهتدریج در عطرها به کار گیری میشوند، چون هنگام استخراج بوی آنان کار کشته نبوده و اکثر اوقات ادغام می شوند. البته میوههایی وجود دارا هستند که میقدرت از آنان به کار گرفت؛ مانند: لیتسهآ کیوبِبا (litsea cubeba)، میوه اُرس یا این که سرو کوهی (juniper berry) و میوههایی که پوست آن ها قابل به کار گیری می باشند مانند پرتقال و لیمو.
دانه و بذر
لوبیای تونکا (Tonka bean)، بذر هویج، گشنیز، زیره، کاکائو، جوز هندی، پوست جوز (mace)، هل و بادیان رومی یا این که انیسون (anise که بسیار مشابه رازیانه میباشد) دانه هایی میباشند که در عطرسازی کاربرد داراهستند.
منابع ترکیبات بو - گلسنگ
گلسنگها
مانند خزه درخت بلوط (oakmoss) و خزه درختی (treemoss) نیز در عطرسازی تحت عنوان مبداء بو و بو به کار گیری می گردد. آنها بو و بوی پوست درخت، حاشیه دریا و شاخ و برگ داراهستند.
چوب درختان
چوب دمپایی، رُزوود (rosewood)، چوب آگار (agarwood که از آن برای ایجاد عود نیز استعمال میشود)، درخت توس (birch یا این که غان)، سدر، اُرس یا این که سرو کوهی و کاج از رایجترین منابع عطرهای خوشبو هستند.
برگ و شاخه
حتی از برگها و شاخههای بعضی گیاهان نیز استعمال می گردد. برگ اسطوخودوس، نعنای هندی (patchouli)، مریم گلی، گل بنفشه، رزماری و برگهای مرکبات، به اصطلاح، منجر ساخت بوی سبز در بو می گردند.
منابع جانوری
منابع ترکیبات رایحه - آهوی ختن
آهوی ختن: از مشهورترین منابع رایحه جانوری، مشک میباشد. در قدیم این مشک، از نافهی آهوی خُبدن نر هیمالیایی به دست میآمد، البته امروزه به صورت تصنعی و مصنوعی ساخته میگردد تا بتوان هم به مقدار زیاد از آن ایجاد نمود و هم نیازی به کشتن این حیوان ها نباشد.
نَهَنگ عَنبَر یا این که فرمانروانَهَنگ: عنبر سائل (Ambergris یا این که شاهبو)، که در سیستم گوارشی نهنگ عنبر ایجاد میشود و از روش روده یا این که دهن به خارج ترشح می نماید. این ماده دارنده عطرای شیرین و خاکی میباشد که سال ها برای ایجاد رایحه استعمال میشد، ولی فعلا عمدتا تصنعی میباشد. بعلاوه، این فقط منشاء حیوانی رایحه میباشد که برای دستیابی به آن، نیازی به کشتن حیوان وجود ندارد.
منابع ترکیبات بو - سیوت آفریقایی
سیوت آفریقایی (گربه زَبّاد): مُتردید سیوت (Civet Musk) از انبان معطر این حیوان گوشتخوار به دست می آید. ولی از وقتیکه استارت به تولید مشک تصنعی گردیده، استعمال از آن رو به کاهش میباشد.
منابع ترکیبات رایحه - کاستوریوم
سگ آبی رنگ: کاستوریوم (Castoreum) نیز چیزی شبیه مشک سیوت آفریقایی میباشد البته از سگ آبی رنگ بالغ آمریکای شمالی و اروپایی به دست می آید. این حیوان ها، از این مواد برای معین کردن قلمرو خویش به کار گیری مینمایند. در صنعت عطرسازی از آن ها برای نتهای مبنا و تحت عنوان «بوی چرم ماشین نو» به کارگیری می شود.
کتف عسل: که بوسیله زنبور عسل ساخته میگردد نیز برای ساخت موم عسل خالص (beeswax absolute) بکار می برند. (ابسولوت بوسیله حلالها به دست میاید.)
هایرِسیوم (Hyraceum): مدفوع سنگ گردیدهی خرگوش کوهی که در آفریقا و خاورمیانه معاش می نماید. بو آن ترکیبی میباشد از مشک، کاستوریوم، سیوت، تنباکو و آگاروود.
منابع تصنعی و مصنوعی
اما اینهایی که بیان شد، کلیهی منابع ترکیبات بو وجود ندارد. از مواد طبیعی بسیار بیش تر از اینها به کار گیری میگردد. لیست مواد تصنعی و مصنوعی مصرف شده در عطرها حتی از این نیز طولانیخیس میباشد که ما در اینجا به بعضی از آنها اشاره خواهیم کرد:
مشک زایلول (musk xylol)، مشک کتون (musk ketone)، بنزیل استات (benzyl acetate)، بنزیل بنزوات (benzyl benzoate)، متیل (methyl)، آنترانیلات (anthranilate)، اوژنول (eugenol بویی مشابه وانیلین دارااست) ، وتیورول (vetiverol)، جوهر نعنا (menthol)، دی اتیل فتالات (diethyl phthalate تحت عنوان ثبت کننده)، بنزن اتانول (benzeneethanol)، فیتیل استات (phytyl acetate)، تری اتانول آمین (triethanolamine)، سینام آلدهید (cinnamaldehyde)، ترایدکانال (tridecanal)، استال (acetal)، پروپیل بوتیرات (propyl butyrate)، نریل پروپیونات (neryl propionate)، هیدروکسی سیترونلول (hydroxycitronellol)، سدرن (cedern)، سانتانول (santanol)، میرسنیل استات (myrcenyl acetate)، متیل لینولیِیت (methyl linoleate)، گوائیل استات (guaiyl acetate)، استراگول (estragole) و غیره.